"Virtual Reality als Stressverlager: Een Effectieve Oplossing voor Studenten?"

Neutrale en negatieve reacties

Ondanks de overwegend positieve reacties was er ook een groep deelnemers die neutraal stond tegenover het gebruik van VR voor stressmanagement. 13% van de studenten gaf aan geen sterke mening te hebben, positief of negatief. Deze groep ervaarde mogelijk minder duidelijke voordelen van de VR-sessies of had meer tijd nodig om de impact ervan te voelen.

Aan de andere kant was er een kleinere groep die minder enthousiast was over de VR-sessies. 10% van de respondentengaf aan dat ze de sessies niet zouden aanbevelen, terwijl 3% zelfs een zeer sterke negatieve mening uitte en aangaf "Nee, absoluut niet" te antwoorden op de vraag of ze VR zouden aanraden. 

Inzichten en aanbevelingen

Inzichten en Aanbevelingen

Het onderzoek laat overwegend positieve resultaten zien en bevestigt dat Virtual Reality (VR) een krachtig hulpmiddel kan zijn voor stressreductie en concentratieverbetering bij studenten. Veel deelnemers ervoeren directe verlichting van hun stress, wat het potentieel van VR-technologie in het ondersteunen van mentale gezondheid benadrukt. Toch zijn er enkele aandachtspunten waar we aanbevelingen voor doen om de effectiviteit verder te vergroten:

1. Beeldmateriaal en Geluid:
   Een deel van de deelnemers vond de visuals overweldigend en gaf aan dat dit afleidde van hun ontspanning, terwijl anderen de beelden juist als rustgevend ervoeren. Dit wijst op de behoefte aan meer gepersonaliseerde optiesbinnen de VR-ervaring. Door studenten de keuze te geven uit verschillende soorten visuals en geluiden, kunnen we de ervaring beter afstemmen op individuele voorkeuren. Zo zou bijvoorbeeld een optionele stembegeleiding kunnen worden toegevoegd of uitgeschakeld, afhankelijk van wat de gebruiker als rustgevend ervaart. Deze aanpassingen kunnen de gebruikerservaring verder optimaliseren.

2. Motion Sickness en Fysiek Discomfort:
   Een klein aantal deelnemers gaf aan last te hebben van duizeligheid of zich fysiek uit balans te voelen tijdens de sessies. Dit kan een teken zijn van "motion sickness", een veelvoorkomend fenomeen bij VR-ervaringen. Aanbevolen wordt om sessies aan te bieden met minder snelle bewegingen of rustigere visuele stimulatie voor gebruikers die gevoelig zijn voor motion sickness. Alternatieve settings kunnen bijdragen aan een meer comfortabele en inclusieve ervaring voor alle deelnemers.

3. Stressfactoren buiten VR:
   Uit de open antwoorden bleek dat persoonlijke omstandigheden, zoals deadlines en relatieproblemen, een belangrijke rol speelden in hoe studenten de VR-sessies ervoeren. Hoewel VR een waardevol hulpmiddel is, suggereert dit dat de sessies mogelijk effectiever kunnen zijn wanneer ze worden gecombineerd met andere stressmanagementtechnieken, zoals mindfulness of ademhalingsoefeningen. Deze gecombineerde aanpak kan studenten helpen om effectiever om te gaan met stressfactoren buiten de VR-sessies om, wat hun algehele welzijn verder kan verbeteren.

4. Positieve Impact op Verbondenheid:
   Naast stressreductie gaven enkele deelnemers aan dat ze zich meer verbonden voelden met andere studenten na het gebruik van VR. Vooral voor studenten die zich sociaal geïsoleerd voelden, bood VR een veilige omgeving waarin ze informele gesprekken konden voeren zonder de druk van face-to-face interacties. Dit geeft aan dat VR ook kan bijdragen aan het versterken van een gevoel van gemeenschap binnen de school. Het stimuleren van deze sociale interacties kan verder helpen bij het verminderen van eenzaamheid, zoals ook besproken in onze blog "Eenzaamheid onder Studenten – De Noodzaak van Verbinding en Gemeenschapsgevoel".

Hoe Vergelijkt de VR-ervaring met Andere Ontspanningstechnieken?

De feedback op de VR-ervaring varieerde: sommige studenten vonden VR ontspannender dan andere technieken, terwijl anderen de voorkeur gaven aan traditionele methodes zoals meditatie, sporten, of het gebruik van cafeïnepillen. Een significant aantal studenten merkte op dat VR hen hielp zich meer bewust te worden van hun ademhaling en lichaam, wat een effectieve manier bleek om stress te verminderen. Toch vonden sommigen andere technieken effectiever, vooral die welke ze al gewend waren.

Uit de reacties blijkt dat studenten verschillende methodes toepassen om stress te hanteren, waaronder ademhalingsoefeningen, meditatie, en fysieke activiteiten zoals sporten of wandelen. Religieuze praktijken, waaronder meditatie, speelden ook een belangrijke rol voor sommige studenten.

De voorkeuren variëren van eenvoudige en onmiddellijk toepasbare technieken zoals dutjes doen of films kijken, tot meer gestructureerde methoden zoals sporten of yoga. Dit onderstreept de noodzaak van een flexibele benadering van stressmanagement binnen de HvA.

Wat Hebben Studenten Nodig om Stress te Verminderen?

Uit de vraag wat studenten binnen de HvA nodig hebben om hun stressniveau te verlagen, kwamen enkele belangrijke thema’s naar voren. De meest opvallende daarvan was de vraag naar prikkelarme ruimten. Studenten benadrukten het belang van stille, rustige omgevingen om zich te kunnen concentreren en stress te verminderen, vooral in drukke en lawaaierige gebouwen zoals het Jacoba Mulder-gebouw. Deze behoefte aan een rustige omgeving weerspiegelt de toenemende academische druk waarmee veel studenten te maken hebben. Onderzoek toont aan dat het creëren van stille, prikkelarme ruimten bijdraagt aan een verbeterde concentratie en vermindering van stress.

Daarnaast gaven studenten aan behoefte te hebben aan meer mogelijkheden voor sociale interactie en ontspanning, waaronder sleeping pods en leuke sociale activiteiten. Sociale verbinding is een cruciale factor in het welzijn van studenten, en het bevorderen van een gevoel van gemeenschap kan bijdragen aan een vermindering van gevoelens van isolement en stress. Ondersteuning door sociale netwerken, zoals studiegroepen of informele activiteiten, wordt alom erkend als een belangrijke buffer tegen academische en emotionele stress.

Een ander opvallend thema was de behoefte aan mentale gezondheidszorg. Studenten gaven aan dat toegang tot psychologen, mentoren, en andere ondersteuningssystemen essentieel is om met stress om te gaan. Hierbij komt naar voren dat studenten laagdrempelige gesprekken over hun emoties en ervaringen als waardevol beschouwen.

Het normaliseren van gesprekken over mentale gezondheid en het creëren van veilige ruimtes waar studenten openlijk over hun gevoelens kunnen praten, kunnen bijdragen aan een cultuur van welzijn en ondersteuning.

Tergelijktijd is het ook opvallend dat velen van de respondenten niet op de hoogte waren van de mogelijkheid om met dergelijke situaties bij de studentendecaan of studentpsycholoog terecht te kunnen. Dit wijst op een gebrek aan bewustwording van de beschikbare ondersteuning binnen de HvA. Voor de studenten die wel bekend waren met deze opties, werd aangegeven dat er vaak sprake is van lange wachttijden om een afspraak te maken, wat de toegankelijkheid van deze hulp bemoeilijkt. Deze wachttijden vergroten de druk op studenten en kunnen ertoe leiden dat zij te lang zonder adequate ondersteuning blijven.

Al met al benadrukken de studenten de noodzaak van een holistische aanpak waarbij niet alleen fysieke rust, maar ook emotionele en sociale steun worden geboden. Door het aanbieden van laagdrempelige mentale zorg, het faciliteren van sociale interactie, en het creëren van rustige omgevingen, kan de Hogeschool van Amsterdam beter inspelen op de behoeften van haar studenten en hun welzijn bevorderen. Verder is het essentieel dat de bewustwording van bestaande hulpopties, zoals die van de studentendecaan en studentpsycholoog, wordt vergroot en dat de toegankelijkheid van deze diensten wordt verbeterd door het terugdringen van wachttijden.

Welke Nieuwe Dingen Willen Studenten Proberen?

Veel studenten staan open voor het uitproberen van nieuwe manieren om stress te verminderen. Yoga, sporten, en mediteren zijn de meest genoemde activiteiten die studenten graag zouden willen proberen. Een aantal studenten gaf ook aan dat ze openstaan voor het werken met een psycholoog om hun stressmanagement te verbeteren.

Sommige unieke suggesties, zoals mindfulness walk, wijzen op de behoefte aan een breed scala aan stressverlagende activiteiten, zodat iedere student iets kan vinden wat voor hen werkt.

Conclusie

Het onderzoek naar de VR-sessies toont aan dat het gebruik van VR voor stressreductie veel potentieel heeft, met bijna 70% van de respondenten die het zou aanbevelen aan andere studenten. Er zijn echter mogelijkheden voor verbetering, vooral op het gebied van gepersonaliseerde inhoud en het verminderen van fysieke ongemakken. Al met al is VR een waardevolle aanvulling op de beschikbare middelen voor stressmanagement, en met verdere aanpassingen kan het nog breder worden ingezet om het welzijn van studenten te bevorderen.

Met dit in gedachten is het aan te bevelen om VR verder te ontwikkelen als een stressverlagend instrument, waarbij rekening wordt gehouden met de feedback van studenten om de ervaring zo optimaal mogelijk te maken.