Blog: Eenzaamheid onder Studenten – De Noodzaak van Verbinding en Gemeenschapsgevoel
Eenzaamheid onder studenten is een groeiend probleem dat vaak over het hoofd wordt gezien. In een omgeving waar studenten zouden moeten gedijen te midden van leeftijdsgenoten, ervaren velen een gevoel van isolatie. Deze eenzaamheid kan ernstige mentale gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals stress, angst en depressie. Uit ons onderzoek blijkt dat veel studenten niet alleen moeite hebben met hun studie, maar ook met het gebrek aan verbinding en gemeenschap, wat hun algehele welzijn ondermijnt.
Het Gemis van 'Sense of Belonging'
Een sense of belonging – het gevoel ergens bij te horen – is essentieel voor het welzijn van studenten. Echter, veel studenten ervaren ondanks de aanwezigheid van klasgenoten toch een diep gevoel van isolatie. Dit gemis kan versterkt worden door de prestatiedruk, de eisen van bijbanen en de sociale verwachtingen waarmee ze worden geconfronteerd.
Uit ons onderzoek kwam naar voren dat studenten smachten naar meer contact en steun van hun omgeving. Velen missen een gemeenschap waarin ze zich veilig en begrepen voelen. Dit gebrek aan verbinding heeft een negatieve invloed op hun motivatie en welzijn. Het is duidelijk dat naast academische ondersteuning, ook emotionele en sociale steun cruciaal zijn voor hun succes.
Het Belang van Persoonlijke Interactie na de VR-Sessies
In ons NoStressVR-project, dat oorspronkelijk was gericht op stressreductie, ontdekten we iets opmerkelijks: het waren vaak de persoonlijke gesprekken na de VR-sessies die de meeste impact hadden. Hoewel de VR-ervaring zelf zorgde voor een moment van rust en ontspanning, merkten we dat studenten behoefte hadden aan een-op-een gesprekken waarin ze hun gevoelens konden delen.
Vele studenten vertelden ons dat deze gesprekken na de VR-sessies hen hielpen om gevoelens van eenzaamheid en isolatie bespreekbaar te maken. Ze waardeerden vooral de mogelijkheid om op een informele manier in gesprek te gaan, zonder de druk die vaak gepaard gaat met formele gesprekken of therapie. Deze persoonlijke interacties versterkten het gevoel van verbondenheid en creëerden een veilige omgeving waarin studenten zich gehoord en gesteund voelden.
De Kracht van Gemeenschapsvorming op School
Een sterke gemeenschap op school is van onschatbare waarde voor het welzijn van studenten. Uit onderzoeken van onder andere de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en het Trimbos-instituut blijkt dat eenzaamheid en het gebrek aan sociale steun onder studenten zijn toegenomen, vooral na de coronapandemie. De pandemie heeft de sociale interacties beperkt, wat bij veel studenten leidde tot gevoelens van vervreemding en isolatie.
Een inclusieve gemeenschap waarin studenten niet alleen academische steun krijgen, maar ook emotioneel worden ondersteund, is cruciaal. Scholen moeten plekken creëren waar studenten zich vrij voelen om te praten over hun mentale gezondheid, of dit nu virtueel of fysiek gebeurt. Door aandacht te besteden aan deze menselijke connecties, kan de kloof van eenzaamheid worden gedicht.
Het Bespreekbaar Maken van Mentale Gezondheid
Naast de rol van technologie zoals VR, is het belangrijk om mentale gezondheid bespreekbaar te maken. Campagnes op scholen die mentale gezondheid onder de aandacht brengen, zoals "Hoe gaat het met je?" van de Hogeschool van Amsterdam, helpen om het stigma rond dit onderwerp te verminderen. Door studenten aan te moedigen om openlijk over hun welzijn te praten, kunnen scholen bijdragen aan een omgeving waar mentale gezondheid serieus wordt genomen.
Hoewel de tijdelijke NPO-gelden tijdens de coronapandemie nuttig waren voor het opzetten van programma’s rondom mentale gezondheid, is het van essentieel belang dat scholen blijven investeren in langdurige en structurele ondersteuning. De noodzaak om studenten een veilige en ondersteunende omgeving te bieden, waar eenzaamheid en isolatie geen kans krijgen, blijft groot. Blijvende investeringen zijn daarom onmisbaar.
Conclusie
Eenzaamheid onder studenten is een ernstig probleem dat blijvende aandacht vereist. Het creëren van een sense of belonging en het opbouwen van een sterke gemeenschap binnen de schoolomgeving zijn cruciale stappen om dit probleem aan te pakken. Ons onderzoek toont aan dat technologieën zoals VR kunnen bijdragen aan het verminderen van stress en het creëren van verbinding, maar de echte impact wordt gemaakt door persoonlijke interactie en gesprekken.
Scholen moeten blijven investeren in inclusieve en ondersteunende gemeenschappen waar elke student zich thuis voelt, ongeacht de omstandigheden. Laten we samen werken aan een omgeving waar eenzaamheid geen plaats heeft en waar elke student het gevoel heeft dat ze erbij horen.
Voel jij je eenzaam? Check deze link!